Ngoài các cơ chế chấn thương thẳng vào gối từ trước ra sau gây đứt trực tiếp, dây chằng chéo trước thường bị tổn thương không có va chạm như vặn xoắn gối, vận động giảm tốc hay đổi hướng đột ngột, té ngã khi nhảy… Kiểu tổn thương này thường gặp trong các môn như trượt tuyết, bóng đá, bóng chày. Loại chấn thương gián tiếp này chiếm tới 70% ở nữ giới.
Cơ chế chấn thương thường gặp nhất làm tổn thương dây chằng chéo trước là đùi bị vặn xoay ngoài trong khi cẳng chân bị cố định vào mặt sân, cộng với lực vẹo ngoài gối, gây ra tổn thương dây chằng chéo trước do vặn xoắn.
Một cơ chế khác là cẳng chân xoay trong trong khi gối ưỡn, hay gặp ở môn bóng rổ khi vận động viên tiếp đất sau khi ném rổ. Gối ưỡn quá mức cũng có thể gây đứt dây chằng chéo trước như trong bóng đá.
Một nghiên cứu trên các vận động viên trượt tuyết cho thấy dây chằng chéo trước bị tổn thương do ba loại chấn thương gián tiếp:
- Té tới trước: bàn chân tiếp đất trong tư thế cẳng chân xoay ngoài- thân trên và đùi xoay trong, làm tổn thương cấu trúc bên trong của gối (dây chằng chéo trước và dây chằng bên trong).
- Té ngã ra sau: khi đó mâm chày của xương cẳng chân di chuyển ra trước trong khi thân người ngã sau tạo một lực chấn thương lên dây chằng chéo trước giống như nghiệm pháp ngăn kéo trước gây đứt dây chằng chéo trước đơn thuần.
- Xoay trong cẳng chân khi gối ưỡn tối đa: vận động viên không bị té ngã, nhưng do thân người xoay ngoài trong khi gối ưỡn thẳng do đổi hướng đột ngột. (Ví dụ khi sút hụt bóng)
Tóm lại, có thể tóm tắt cơ chế gây tổn thương dây chằng chéo trước như sau:
- Chấn thương trực tiếp: đẩy mâm chày ra trước
- Chấn thương gián tiếp: 3 cơ chế
Té tới trước: Cẳng chân xoay ngoài, người xoay trong
Sút hụt bóng: Cẳng chân xoay trong, gối ưỡn quá mức
Té ngã sau
Đăng Ký Kênh Youtube Để Theo Dõi Video Chia Sẽ BS. Dũng